Przedostawanie się zabrudzeń do silnika to jedna z najczęstszych przyczyn przedwczesnego zużycia silnika, a w konsekwencji i pierścieni tłokowych. Uszkodzenia spowodowane przez brud mają dwie przyczyny:
Przyczyna 1
Brud wprowadzany jest do cylindrów z zasysanym powietrzem. Dzieje się to zawsze wtedy, gdy zaniedba się konserwacji filtra powietrza. Ma to miejsce przy jeździe bez filtra powietrza, lub gdy układ dolotowy powietrza jest nieszczelny, a brud omija filtr powietrza, wpadając do komory spalania. Brud z komory spalania dostaje się ostatecznie także do rowków pierścieni tłokowych, łącząc się ze znajdującym się tam olejem i tworząc pastę ścierną (Rys. 1). Pierścienie tłokowe są wtedy szlifowane na płasko, a rowki pierścieni tłokowych ulegają poszerzeniu (Rys. 2). Zużycie pierścieni tłokowych, powodowane przez brud, oddziałuje przede wszystkim osiowo na brzegi pierścienia. W płaszczyźnie promieniowej (wzdłuż powierzchni bieżnej) pierścień także ściera się przez powstałe tarcie półpłynne, ale nie tak intensywnie, jak na brzegach. Częstym wskaźnikiem zabrudzeń w rowkach pierścieniowych są ślady na brzegach pierścieni. Brud, który najczęściej składa się z drobnego piasku, wydrapuje w połączeniu z obrotami pierścieni i przechyleniami tłoka charakterystyczne wzory w brzegu pierścienia.
Z uwagi na to, że pierścienie w czasie pracy przylegają przede wszystkim do dolnej ścianki rowka, zużycie występuje głównie na górnym brzegu pierścienia. Tam też można znaleźć charakterystyczne ślady (Rys. 3 i 4).
Przyczyna 2
Z powodu dawnego uszkodzenia i/lub nieprofesjonalnie wykonanej naprawy/odbudowy, brud nadal znajduje się w obiegu oleju. Brud rozpoczyna ścieranie ze skrzyni korbowej, przechodząc na ściany cylindrów i tłoki. Cząstki zanieczyszczeń dostają się także poprzez zabrudzone obiegi oleju do wszystkich łożysk w silniku. Olej jest filtrowany przez filtr oleju, ale często obieg oleju nie jest poprawnie czyszczony. Brud znajdujący się już po czystej stronie obiegu oleju dostaje się do łożysk, prowadząc tam do przedwczesnego zużycia lub do uszkodzeń.
UWAGA
Kiedy chłodnica oleju zostanie zabrudzona wskutek awarii silnika, wtedy czyszczenie często nie kończy się powodzeniem. W takim wypadku lepiej jest zamontować nową chłodnicę oleju, aby wykluczyć ryzyko uszkodzenia, wynikające z zastosowania starej chłodnicy oleju.
Często w przypadku awarii silnika filtr oleju jest tak zapchany przez drobiny, że otwiera się zawór obejściowy. Do miejsc smarowania dostaje się wtedy niefiltrowany olej silnikowy. Ten stan akceptuje się przy budowie silnika, aby uniknąć całkowitej awarii silnika spowodowanej zupełną utratą oleju w łożyskach. Często po awarii silnika, w chłodnicy oleju i jej przewodach nadal znajdują się duże ilości zanieczyszczeń. Z tego względu nieodpowiedzialne jest podłączanie nowego lub naprawionego silnika do nieoczyszczonej chłodnicy oleju i uruchomienie silnika.