Basınç konvertörü

Ürüne genel bakış

Ürün bilgileri

Egzoz gazı resirkülasyon sistemindeki (EGR) bir basınç konvertörünün görevi nedir? Bir VTG şarj ünitesinde neden bir basınç konvertörüne ihtiyaç vardır? Hangi basınç konvertörü tipleri vardır? Yapısı nasıldır? Bir basınç konvertörü bozulduğunda hangi arızalar oluşur? Bir basınç konvertörünün bozuk olup olmadığı nasıl kontrol edilir? Bunu buradan öğrenebilirsiniz.

ÜRÜN TARIFI

Basınç konvertörleri büyük çapta egzoz gazı resirkülasyonu sistemleri (EGR) ve VTG şarj üniteleri ("Variable Turbo Geometrie" (Değişken Turbo Geometrisi), ayarlanabilir sevk kanatlı turbo) için kullanılmaktadır. Fonksiyonları, bir elektrik devresindeki "Dimmer" ile benzerlik gösterir: Basınç konvertörünün içinde vakum ile atmosferik basınçtan bir karışık basınç (kumanda basıncı) oluşturularak, bununla pnömatik ayarlayıcılar ("Vakum kutusu") kademesiz olarak ayarlanabilmektedir. Bir pnömatik ayarlayıcı ile bağlantılı bir basınç konvertörü Basınç konvertörleri büyük çapta egzoz gazı resirkülasyonu sistemleri (EGR) ve VTG şarj üniteleri ("Variable Turbo Geometrie" (Değişken Turbo Geometrisi), ayarlanabilir sevk kanatlı turbo) için kullanılmaktadır.

Fonksiyonları, bir elektrik devresindeki "Dimmer" ile benzerlik gösterir: Basınç konvertörünün içinde vakum ile atmosferik basınçtan bir karışık basınç (kumanda basıncı) oluşturularak, bununla pnömatik ayarlayıcılar ("Vakum kutusu") kademesiz olarak ayarlanabilmektedir. Bir pnömatik ayarlayıcı ile bağlantılı bir basınç konvertörü üzerinden, "Dimmer" ve ayar tahriki ile bir elektrikli sistemde mümkün olabilenden çok daha yüksek kuvvetler uygulanabilir ve bu daha küçük yapı büyüklüklerinde.
Gerekli vakum neredeyse tüm araçlarda mevcuttur (örn. emme borusundan veya bir vakum pompasından).üzerinden, "Dimmer" ve ayar tahriki ile bir elektrikli sistemde mümkün olabilenden çok daha yüksek kuvvetler uygulanabilir ve bu daha küçük yapı büyüklüklerinde. Gerekli vakum neredeyse tüm araçlarda mevcuttur (örn. emme borusundan veya bir vakum pompasından).

VARYANTLAR

Basınç konvertörleri uygulamaya göre yapılmaktadır. Bu sırada ihtiyaçlara göre ayırt edilmektedir (Şek. 1):

Type of position of electrical connection (connector variants, contacting)
Position of pipe connections
Method of attachment (bracket)
Characteristic
With / without temperature compensation
Current or pulse controlled
Dynamic (evacuation / vent time)
With / without filter at vent connection (ATM)

UYGULAMA OLANAKLARI

Egzoz gazı resirkülasyonu (EGR)

01 Hava filtresi
02 Basınç konvertörü
03 Vakum pompası
04 Motor kontrol ünitesi
05 Katalitik konvertör
06 EGR valfi
07 EGR soğutucu

Egzoz gazı resirkülasyonu,egzoz gazındaki zararlı maddelerin azaltılması için bir tedbirdir. Bu sırada motora aktarılan taze havaya egzoz gazı ilave edilir. Bu sayede yanma odasındaki oksijen oranı azaltılır ve yanma sıcaklığı düşürülür. Düşük yanma sıcaklığı, daha düşük azot oksit (NOx) salımına etki eder.

Bir egzoz gazı resirkülasyonu sadece tam kumanda edildiğinde verimli çalışır. EGR valfleri tiplerine bağlı olarak pnömatik veya elektrik ile kumanda edilebilir. Pnömatik kumanda sırasında vakumun bunun için gerekli modülasyonu ("Kumanda basıncı") bir basınç konvertörü ile gerçekleşir.

Basınç konvertörü, motor kontrol ünitesi tarafından ilgili bir karakteristik eğri üzerinden kumanda edilir. Sinyalin görev döngüsüne bağlı olarak EGR valfinin işletilmesini sağlayan kumanda basıncı ayarlanır.

VTG şarj ünitesi

01 Hava filtresi
02 Basınç konvertörü
03 Vakum pompası
04 Motor kontrol ünitesi
05 Katalitik konvertör
06 VTG şarj ünitesi
07 Vakum kutusu
08 ayarlanabilir sevk kanatları
09 Şarj havası soğutucusu

Yanmalı motora sahip bir aracın erişebileceği motor torku, silindir dolumundaki taze gaz oranına bağlıdır.

Egzoz gazı turbo şarjları, bağlı bir kompresör üzerinden silindir dolumunu artırmak için bir türbindeki egzoz gazlarının enerjisinden faydalanır. VTG şarj üniteleri, türbindeki sevk kanatlarını ayarlayarak, talep edilen şarj basıncını değiştirir. Ayarlama çok net bir şekilde yapılmalıdır.

Basınç konvertörü, motor kontrol ünitesi tarafından ilgili bir karakteristik eğri üzerinden kumanda edilir. Sinyalin görev döngüsüne bağlı olarak, türbinin sevk kanatlarını bir vakum kutusu vasıtasıyla ayarlanmasını sağlayan kumanda basıncı ayarlanır. Bu değişken türbin geometrisi, düşük devirlerde oldukça hızlı bir tepkiyi ve üst devir aralığında yüksek bir etki derecesini mümkün kılmaktadır.

TIPIK KARAKTERISTIK DEĞERLER

Anma gerilimi	[V]	12
İşletme gerilimi	[V]	10 - 16
Direnç	[Ω]	11 - 16
İndüktans	[mH]	40
Görev döngüsü	[%]	20 ... 95
Frekans	[Hz]	250 ... 300
Ortam sıcaklığı	[°C]	-30 - 120

TEMEL YAPI

Basınç konvertörü,vakumdan (örn. bir vakum pompası üzerinden) ve ortam basıncından bir karışık basınç ("Kumanda basıncı") oluşturur.
Bu kumanda basıncı ile

egzoz gazı resirkülasyonunun pnömatik EGR valfi kumanda edilebilir veya
bir vakum kutusu üzerinden VTG şarj ünitesindeki sevk kanatlarının konumu değiştirilebilir.

Basınç konvertörünün motor kontrol ünitesi tarafından kumanda edilmesi için bir kumanda akımı gereklidir. Ancak bu bir doğrusal akım değil, bilakis sabit bir frekans ile zamanlanmış akımdır ("Darbe genişliği modülasyonu"). Bir palsın açılma süresi burada "Görev döngüsü" olarak tanımlanır. Ayar devresi için kılavuz büyüklüğü olarak akım şiddeti veya görev döngüsünün etki etmesine bağlı olarak bir EPW "akım kumandalı" veya "görev döngüsü kumandalı" (ya da "zaman kumandalı") olarak tanımlanır.

Sıcaklık dengelemeli basınç konvertöründe manyetik kuvvet büyük bir aralıkta sıcaklıktan bağımsız olarak tutulur. Bu sayede kontrol ünitesindeki külfetli bir akım ayarlamasından imtina edilebilir. Kumanda bu durumda sadece ilgili bir görev döngüsü üzerinden gerçekleşir. Kullanılan basınç konvertörlerinin büyük bölümü görev döngüsü kumandalıdır.

BAĞLANTILAR

01 Besleme vakumu (VAC)
02 değişken kumanda basıncı (OUT)
03 Havalandırma bağlantısı (ATM)
04 Elektrik bağlantısı

BILGI

Bağlantıların konumu modele göre değişebilir.

ARIZALAR
Arızalı bir basınç konvertörü kendini şu şekilde gösterir:

EGR sistemi

Acil durum çalıştırmasına geçiş
Motorda güç kaybı
EGR artık sağlanmıyor
Araçta silkeleme
Siyah duman

VTG şarj ünitesi

Motorda güç kaybı
Düşük devirlerden ivmelenme sırasında düşük tork ("Turbo boşluğu")

KONTROL
Basınç konvertörü ve EOBD
Basınç konvertörleri araçlarda OBD sistemleri üzerinden elektriksel olarak denetlenir.

Olası EOBD hata kodları
P0033 Şarj basıncı ayar valfi - Akım devresi hatalı fonksiyon	P0245 Şarj basıncı ayar valfi A - Sinyal çok düşük
P0034 Şarj basıncı ayar valfi - Sinyal çok düşük	P0246 Şarj basıncı ayar valfi A - Sinyal çok yüksek
P0035 Şarj basıncı ayar valfi - Sinyal çok yüksek	P0247 Şarj basıncı ayar valfi B - Akım devresi hatalı fonksiyon
P0234 Motor turbo şarjı - Sınır değer aşıldı	P0248 Şarj basıncı ayar valfi B - Bölge / fonksiyon hatası
P0235 Motor turbo şarjı - Sınır değere ulaşılamadı	P0249 Şarj basıncı ayar valfi B - Sinyal çok düşük
P0243 Şarj basıncı ayar valfi A - Akım devresi hatalı fonksiyon	P0250 Şarj basıncı ayar valfi B - Sinyal çok yüksek
P0244 Şarj basıncı ayar valfi A - Bölge / fonksiyon hatası

Basınç konvertörünün bir dolaylı denetimi ise EGR valfi fonksiyonunun denetlenmesi üzerinden gerçekleşir
P0400 Egzoz gazı resirkülasyonu - Akış oranı hatalı fonksiyon	P0405 EGR valfi - Sensör A - Giriş sinyali çok düşük
P0401 Egzoz gazı resirkülasyonu - Yetersiz akış oranı tespit edildi	P0406 EGR valfi - Sensör A - Giriş sinyali çok yüksek
P0402 Egzoz gazı resirkülasyonu - Aşırı akış oranı tespit edildi	P0407 EGR valfi - Sensör B - Giriş sinyali çok düşük
P0403 Egzoz gazı resirkülasyonu - Akım devresi hatalı fonksiyon	P0408 EGR valfi - Sensör B - Giriş sinyali çok yüksek
P0404 Egzoz gazı resirkülasyonu - Bölge / Fonksiyon hatası

Arızalı bir hava kütlesi sensörü, motor kontrol ünitesine yanlış giriş sinyalleri gönderebilir ve bunun sonucunda EPW yanlış kumanda edilir
P0100 Hava kütle ölçer - Akım devresi hatalı fonksiyon	P0103 Hava kütle ölçer - Giriş sinyali çok yüksek
P0101 Hava kütle ölçer - Bölge / Fonksiyon hatası	P0104 Hava kütle ölçer - arada sırada akım devresi kesintileri
P0102 Hava kütle ölçer - Giriş sinyali çok düşük

DIKKAT

Kontak açıkken soket bağlantıları ayrılmamalı veya bağlanmamalıdır. Bunun sonucunda oluşan gerilim eşikleri, elektronik üniteleri tahrip edebilir.
Basınç konvertöründeki direnç ölçümleri sadece konnektör çekili durumda yapılmalıdır, aksi taktirde kontrol ünitesinin iç devreleri zarar görebilir.

Hata araması sırasında şuna da dikkat edin:

Hortum hatlarında kaçaklar
Soket bağlantılarında kötü kontaklar
Aktüatörlerin gevşemesi (Basınç kutusu veya EGR valfi)
Hava kütle ölçerin hatasız fonksiyonu

BILGI

Araç üreticisine ve okuyucu cihaza ("Scan-Tool") bağlı olarak basınç konvertörleri bir aktüatör diyagnozu çerçevesinde etkinleştirilebilir. Önce hata kayıtlarının okunması ve sonra diyagnoz cihazının üretici bilgilerine göre aktüatör diyagnozunun yapılması yerinde olacaktır.
Aktüatör diyagnozu ile etkinleştirilmiş bir basınç konvertörü,i işitilir veya hissedilir şekilde devrelenecek aralıklarla kumanda edilir. İşitilir veya hissedilir şekilde devreleniyorsa, gerili beslemesi ve basınç konvertörü elektriksel bakımdan sorunsuzdur. Ancak bu sırada kaçaklar veya iç kirlenmeler tespit edilemez.
Kontrol ve muhtemelen değişim sonrasında hata kayıtları silinmelidir. Kablo demetindeki veya basınç konvertörünün kendisindeki elektriksel hatalar, çoğu uygulama durumunda hata olarak kaydedilir ve geleneksel kontrol gereçleriyle belirlenmelidir; örneğin kaçaklar, valfin yapışması gibi mekanik hatalarda da olduğu gibi.

Gerilim beslemesinin kontrolü

Konnektörü basınç konvertöründen çıkartın.
Aracın kontağını açın.
Kontaklar ve motor şasisi arasındaki gerilimi ölçün (bkz. şek. 5).
Kontaklardan biri akü gerilimini göstermelidir.

BILGI
Çeşitli araçların konnektörlerinin kutupları farklıdır. Gerilim beslemesi kontak 1 ve 2 üzerindedir.

Kontağı tekrar kapatın.

Basınç konvertöründeki elektrik direncini ölçme

Basınç konvertörünün kontakları arasındaki direnci ölçün (bkz. şek. 6). Nominal değer: 11 - 18 Ω
Konnektörü tekrar takın.

Fonksiyonu kontrol etme

Manometreyi / el vakum pompasını bağlantıya (02) şek. 2 uyarınca bağlayın. Diğer hortum bağlantıları korunur.
Motoru rölantide çalıştırın ve basıncı ölçün. Nominal değer: en az 480 mbar
Gerilim beslemesi konnektörünü basınç konvertöründen çekin ve basıncı ölçün. Nominal değer: 0 - maks. 60 mbar

Kumanda sinyalini kontrol etme

Gereken hallerde ayrıca motor kontrol ünitesinden basınç konvertörüne giden sinyal bir osiloskop yardımıyla kontrol edilebilir. Burada şasi kumandalı bir dikdörtgen sinyal söz konusudur.

Basınç konvertöründeki konnektörün pin yerleşimi farklı olduğundan öncelikle, gerilim beslemesinin hangi kontakta bulunduğu tespit edilmelidir (bkz. şek. 5).
Diğer kontakta osiloskoptaki giriş için şasi sinyali yakalanır.
İşletme sıcaklığındaki motoru rölantide çalıştırın.
Gaz pedalın basıldığında dikdörtgen sinyalin genişliği değişmelidir.

Gerekli yardımcı malzemeler