Informacje ogólne na temat głośnych odgłosów pracy tłoków
Odgłosy pracy tłoków mogą być skutkiem najróżniejszych czynników występujących w trakcie eksploatacji silnika.
- Wahliwe ruchy tłoka spowodowane nadmiernym luzem:
Z powodu zbyt dużych rozmiarów gniazda cylindra, zużycia albo osunięcia tłoka tłok przechyla się wskutek ruchu wahadłowego korbowodu i zwrotów w cylindrze. Główka tłoka bije przy tym silnie w gładź. - Niezachowanie kierunku montażu tłoka:
W celu zapewnienia zwrotu tłoka przed górnym martwym punktem i przed rozpoczęciem suwu pracy oś sworznia tłokowego jest przesunięta o kilka milimetrów w stronę górnej części tłoka. Jeżeli tłok został obrócony o 180° i tak włożony do cylindra, jego oś jest przesunięta w nieprawidłowym kierunku i zwrot tłoka następuje w niewłaściwym momencie. Powoduje to, że ruch wahliwy tłoka jest silniejszy i głośniejszy. - Ruchy wahliwe tłoka spowodowane utrudnionym ruchem łożyska korbowodu:
Luz między sworzniem tłokowym i tuleją korbowodu może być niedostateczny z powodu zakleszczenia albo deformacji spowodowanych błędem równoległości korbowodu (wygięciem lub zwichrowaniem). - Bicie tłoka w kierunku sworznia:
Przyczyną bocznego bicia tłoka w otwór cylindra jest przeważnie błąd równoległości korbowodu (wygięcie, a szczególnie zwichrowanie): Tłok kołysze się w trakcie suwów dookoła osi podłużnej silnika i bije w cylinder. Niesymetryczne korbowody albo pozaśrodkowe podparcie tłoka przez korbowód mają ten sam efekt. - Naprzemienne bicie sworznia tłokowego o zamki:
Suw osiowy w sworzniu tłokowym jest zawsze skutkiem nierównoległości między osią sworznia tłokowego osią wału korbowego. Jak już wspomniano, najczęstszymi przyczynami są tutaj wygięcie, zwichrowanie lub asymetria korbowodu. Za duży luz korbowodu (czop korbowodu przy wale korbowym) może, szczególnie przy niskich prędkości obrotowych, powodować boczne kołysanie korbowodu. Sworzeń tłokowy porusza się krzywo w korbowodzie i jest przesuwany w tę i z powrotem w otworze sworznia tłokowego. Sworzeń uderza przy tym w zamki.
Radialne punkty bicia na progu ogniowym
Opis
- Próg ogniowy wykazuje ślady bicia w kierunku przechyłu (Rys. 1).
- Obraz ruchu trzonka tłoka jest wyraźniejszy na dole i u góry niż pośrodku trzonka.
Ocena
Naprzemienne uderzanie główek tłoka w gładź cylindra powoduje wyraźnie słyszalny odgłos. Zależnie od przyczyny próg ogniowy bije w ściankę cylindra albo w kierunku przechyłu, albo w płaszczyźnie owalności (kierunek sworznia).
Możliwe przyczyny – ślady bicia w kierunku przechyłu
- Za duży luz montażowy, nieprawidłowe prowadzenie tłoka wskutek złego wywiercenia lub wyhonowania cylindrów.
- Niezachowanie kierunku montażu tłoka o przesuniętej osi.
- Utrudniony ruch łożyska sworznia: powoduje bicie główki tłoka o gładź w tak zwanej płaszczyźnie przechyłu. Przyczyny:
- Za mały luz w główce korbowodu albo w otworze sworznia.
- Zbyt ścisłe wpasowanie sworznia tłokowego w tuleję korbowodu (korbowody pasowane na gorąco). Przy zbyt ścisłym wpasowaniu na gorąco sworznia tłokowego w główce korbowodu ta ostatnia deformuje się w kierunku najmniejszych grubości ścianki. Główka korbowodu i sworzeń tłokowy przybierają przez to owalny kształt. Powoduje to redukcję luzu między tłokiem i sworzniem tłokowym.
- Sworzeń tłoka ze śladami otarcia.
Możliwe przyczyny – ślady bicia w kierunku sworznia tłokowego
- W przypadku błędu równoległości, a szczególnie zwichrowania korbowodu, albo zbyt dużego luzu korbowodu, główka tłoka kołysze się w kierunku sworznia i bije w cylinder.
- Błąd równoległości korbowodu (wygięcie/zwichrowanie): dochodzi do naprzemiennych odchyleń sworznia tłokowego od osi ruchu, wskutek których sworzeń tłokowy bije naprzemiennie w zamki.