jumpToMain
Oczyszczanie spalin za pomocą katalizatora | Pierburg | Motorservice

Katalizator trójfunkcyjny i sonda lambda

Funkcja, regulacja i oczyszczanie spalin

Pierburg | Motorservice
Powrót do strony wyszukiwania
Czas czytania: 2 minut

Informacje dla użytkowników

Nowoczesny rozrząd w silnikach z zapłonem iskrowym zapewnia skuteczne oczyszczanie spalin, aby zmniejszyć zużycie paliwa i ilość szkodliwych substancji uwalnianych do środowiska. Regulowany katalizator trójfunkcyjny rozkłada od określonej temperatury spaliny i emisje pierwotne, jak NOx, CO i węglowodory na CO₂, wodę i azot. Skuteczność tego procesu zależy przede wszystkim od stosunku powietrza do paliwa. Precyzyjna regulacja lambda za pomocą sondy wąsko- lub szerokopasmowej przed katalizatorem wyznacza pozostałą zawartość tlenu w spalinach.

Na podstawie tej wartości sterownik wtrysku może obliczyć wtryskiwaną ilość paliwa w taki sposób, aby mieszanka paliwowo-powietrzna była stechiometryczna, czyli ulegała całkowitemu spaleniu. Sonda monitorująca za katalizatorem mierzy pozostałą zawartość tlenu, aby monitorować sprawność katalizatora i z wyprzedzeniem wykrywać nieprawidłowości. W tym artykule dowiesz się więcej o charakterystyce temperaturowej, rozrządzie silnika i roli sond lambda w nowoczesnych pojazdach. Jak działają katalizatory trójfunkcyjne i do czego są używane? Dalsze objaśnienia dotyczące sond regulacyjnych, sond monitorujących i sond lambda znajdziesz w tym artykule.

Zarówno w silniku z zapłonem iskrowym, jak i w silnikach wysokoprężnych w wyniku spalania powstają w cylindrach emisje pierwotne, jak tlenek węgla (CO), tlenek azotu (NOx), dwutlenek siarki i węglowodory. W układzie oczyszczania spalin te emisje pierwotne są przekształcane na mniej szkodliwe gazy wylotowe. W idealnym przypadku pozostają tylko azot, dwutlenek węgla (CO2) i woda.

Klasyczną metodą oczyszczania spalin w silniku z zapłonem iskrowym jest zastosowanie „regulowanego katalizatora 3-drożnego”, zwanego popularnie katalizatorem samochodowym. Równolegle zachodzą tutaj trzy reakcje chemiczne redukcji i utleniania. Za pomocą sondy lambda umieszczonej przed katalizatorem – nazywanej również sondą regulacyjną – określana jest wartość lambda. Ta wartość wskazuje stosunek powietrza do paliwa w mieszance.

Na podstawie tej wartości sterownik pojazdu reguluje ilość podawanego paliwa, tak, aby spalanie było jak najbardziej efektywne i utlenianie było całkowite. Poprawia to moc silnika, a zarazem zmniejsza emisję szkodliwych substancji.

Oczyszczanie spalin za pomocą katalizatora | Pierburg | Motorservice
Funkcja sondy lambda | Pierburg | Motorservice

Sonda lambda to centralny element w układzie wydechowym pojazdów z silnikiem z zapłonem iskrowym. Główne funkcje sondy lambda to pomiar zawartości tlenu w spalinach i regulacja stosunku paliwa do powietrza. Zawartość tlenu w paliwie mówi, czy mieszanka paliwowo-powietrzna jest zbyt bogata czy zbyt uboga. Sterownik silnika wykorzystuje informacje z sondy lambda do regulowania mieszanki, aby była ona jak najbardziej stechiometryczna (stosunek powietrza do paliwa lambda = 1). Tylko wtedy katalizator trójfunkcyjny jest w stanie skutecznie rozkładać szkodliwe substancje. 

Sonda lambda jest zatem także ważnym elementem do monitorowania ogólnego działania katalizatora i układu oczyszczania spalin. Jeśli wartości zmierzone przez sondę lambda nie zgadzają się lub sygnały z sondy regulacyjnej i sondy monitorującej są podobne, oznacza to, że spaliny prawie nie są oczyszczane w katalizatorze, czyli jest on uszkodzony i OBD sygnalizuje błąd.

Headquarter

Wilhelm-Maybach-Straße 14-18

74196 Neuenstadt

Niemcy

Telefon: +49 (0) 7139 / 9376 - 33 33

Telefaks: +49 (0) 7139 / 9376 - 28 64

info@ms-motorservice.com
© 2025 MS Motorservice International GmbH