Zużycie tłoków, pierścieni tłokowych i gładzi cylindrów wskutek zanieczyszczeń

• Tłoki: matowo wyszlifowany obraz ruchu trzonka z drobnymi podłużnymi wyżłobieniami na progu ogniowym i trzonku tłoka.
• Wytarte żłobki obrotowe na trzonku.
• Zużyte boki pierścieni uszczelniających, w szczególności na pierwszym pierścieniu tłokowym oraz na bokach rowków pierścieniowych (Rys. 2).
• Znacznie zwiększony luz pierścieni uszczelniających, szczególnie pierwszego pierścienia tłokowego.

Ciała obce w obiegu oleju powodują wyżłobienia tłoków i pierścieni tłokowych, matowy obraz zużycia na trzonku i ślady tarcia na bokach pierścieni (Rys. 4 i 5). Zużyte na bieżniach i bokach pierścienie tłokowe nie uszczelniają już dostatecznie cylindra i nie zapobiegają wnikaniu oleju do komory spalania. Jednocześnie spaliny przepływające przez tłok zwiększają ciśnienie w skrzyni korbowej. Możliwy skutek: wycieki oleju z radialnych pierścieni uszczelniających wałów, uszczelek trzonków tłoków i innych uszczelnień. Ślady tarcia na pierścieniach tłokowych powstają, jeżeli w rowku pierścienia nagromadziły się cząsteczki zanieczyszczeń. Obracający się pierścień tłokowy ciągle natrafia w rowku na twarde cząsteczki zanieczyszczeń, które pozostawiają charakterystyczne ślady tarcia.

• Powodujące efekt cierny zanieczyszczenia, które wskutek niedostatecznej filtracji dostają się z zasysanym powietrzem do silnika, np. w przypadku:
  • braku, uszkodzenia, deformacji i nieprawidłowej konserwacji filtrów powietrza,
  • nieszczelności układu ssania, np. zdeformowane kołnierze, brakujące uszczelki czy uszkodzone albo porowate węże.
• Zanieczyszczenia, które pozostały po remoncie silnika. Części silnika czyści się często przy remoncie piaskiem lub perełkami szklanymi w celu oczyszczenia powierzchni z osadów i pozostałości produktów spalania. Jeżeli materiał użyty do piaskowania nie zostanie prawidłowo usunięty z materiału, może się uwolnić w trakcie eksploatacji silnika i spowodować nadmierne zużycie cierne. Zdjęcia mikroskopowe na Rys. 6 i 7 pokazują uszkodzenie przez zanieczyszczenia w spolaryzowanym oświetleniu. Widać na nich wyraźnie odłamki perełek szklanych, a nawet całe takie perełki.
• Cząsteczki ścieru powstające podczas docierania silnika i w razie zbyt późnej wymiany oleju ponownie wnikają przez obieg oleju do elementów współpracujących, gdzie powodują uszkodzenia. Uszkodzeniom ulegają przy tym szczególnie ostre, zgarniające olej krawędzie pierścieni tłokowych.