Obustronne zużycie krawędzi
Opis
- Błyszczący, jasny pasek zużycia na obu krawędziach łożyska
- W obszarze zużycia krawędzi: możliwe są widoczne objawy zmęczenia materiału lub nadtarcia
- Możliwe objawy przegrzania w postaci na przykład przebarwienia wskutek obciążenia termicznego lub osadu nagaru olejowego na grzbiecie łożyska w obszarze zużytej krawędzi
Panewka łożyska korbowego od strony pokrywy, wykonana z kompozytu stalowo-aluminiowego
Panewka łożyska korbowego od strony korbowodu, wykonana z kompozytu stalowo-mosiężnego z powłoką nanoszoną przez metalizowanie katodowe
Obustronne zużycie krawędzi w stadium początkowym – zużycie ma postać zużycia adaptacyjnego i wskutek docierania.
Panewka łożyska korbowego od strony korbowodu, wykonana z kompozytu stalowo-mosiężnego z powłoką nanoszoną przez metalizowanie katodowe
Obustronne zużycie krawędzi w stadium początkowym – zużycie ma postać zużycia adaptacyjnego i wskutek docierania.
Ocena
Szczelina smaru na krawędzi łożyska jest zbyt mała, przez co film smarny nie wytwarza wystarczającej nośności i miejscowo dochodzi do tarcia półpłynnego. Przy utrzymującym się braku smaru wzrasta temperatura przez ciepło powstające wskutek tarcia. Może to doprowadzić do uszkodzeń wskutek przegrzania, takich jak ciemne zabarwienie grzbietu łożyska. Wzrastający poziom temperatury powoduje jeszcze większy brak smaru, a cały proces ulega samowzmocnieniu aż do wystąpienia pierwszych objawów nadtarcia i uszkodzeń zmęczeniowych w tym obszarze wskutek zwiększonego nacisku powierzchniowego. Obustronne zużycie krawędzi występuje bardzo często w obszarze głównych obciążeń łożyska. W zależności od intensywności zużycia efekt ten można traktować jako typowe zjawisko, nie stanowiące pogorszenia działania.
Możliwe przyczyny
- Wklęsły kształt czopa (Rys. 1)
- Wklęsły otwór łożyska (Rys. 2)
- Za duży promień wyokrąglenia pomiędzy czopem łożyskowym a ramieniem wykorbienia (Rys. 3)
- Zbyt duży luz osiowy, „zataczanie” korbowodu
- Skośnie zeszlifowany czop (Rys. 4)
Środki zaradcze
W zależności od postępu zużycia możliwa jest dalsza eksploatacja łożysk ze zużytymi krawędziami. Jednakże jeżeli ten obraz uszkodzenia potęguje się już po kilku roboczogodzinach, należy przedsięwziąć odpowiednie kroki w celu znalezienia przyczyny:
- Sprawdzić prawidłową geometrię wału korbowego: wymiar, odchyłka kołowości, walcowatość, falistość, chropowatość powierzchni
- Sprawdzić prawidłowość otworu nieprzelotowego kanału łożyska: wymiar, odchyłka kołowości, walcowatość, powierzchnia
- Wyważyć wał korbowy podczas montażu i sprawdzić obciążenie wału
- Sprawdzić zbieżność gniazda łożyska głównego: podczas pracy silnika zawsze zwracać uwagę na wymagane momenty dokręcania oraz kolejność dokręcania połączeń gwintowych. W trakcie eksploatacji silnik musi być wystarczająco chłodzony, gdyż zbyt wysokie temperatury mogą prowadzić do zwichrzenia
- Przed montażem sprawdzić prostokątność powierzchni korbowodów