Jednostronne zużycie krawędzi
Opis
- Błyszczący, jasny pasek zużycia na jednej krawędzi łożyska
- W obszarze zużycia krawędzi: w poważnych przypadkach widoczne są objawy zmęczenia materiału lub nadtarcia
- Objawy przegrzania w postaci na przykład przebarwienia wskutek obciążenia termicznego lub osadu nagaru olejowego na grzbiecie łożyska w obszarze zużytej krawędzi
Widoczna jest jednostronnie zużyta krawędź łożyska. Zużycie ma postać zużycia adaptacyjnego i wskutek docierania. Działanie łożyska nie jest zakłócone.
Ocena
Szczelina smaru na krawędzi łożyska jest zbyt mała, przez co film smarny nie wytwarza wystarczającej nośności i miejscowo dochodzi do tarcia półpłynnego. Przy utrzymującym się braku smaru wzrasta temperatura przez ciepło powstające wskutek tarcia. Może to doprowadzić do uszkodzeń wskutek przegrzania, takich jak ciemne zabarwienie grzbietu łożyska. Wzrastający poziom temperatury powoduje jeszcze większy brak smaru, a cały proces ulega samowzmocnieniu aż do wystąpienia pierwszych objawów nadtarcia i uszkodzeń zmęczeniowych wskutek zwiększonego nacisku powierzchniowego.
W zależności od intensywności zużycia krawędzi łożyska efekt ten można traktować jako typowe zjawisko. Podczas pracy wał korbowy ulega wygięciu, które wpływa przede wszystkim na zewnętrzne łożyska główne. Dlatego zewnętrzne łożyska wykazują zwiększone zużycie krawędzi.
W zależności od intensywności zużycia krawędzi łożyska efekt ten można traktować jako typowe zjawisko. Podczas pracy wał korbowy ulega wygięciu, które wpływa przede wszystkim na zewnętrzne łożyska główne. Dlatego zewnętrzne łożyska wykazują zwiększone zużycie krawędzi.
Możliwe przyczyny
- Stożkowo zeszlifowany czop (Rys. 1)
- Stożkowy otwór łożyska (Rys. 2)
- Jednostronnie za duży promień wyokrąglenia (Rys. 3)
- Skrzywienie wału korbowego, wał korbowy nie został wyważony podczas montażu lub jest odkształcany podczas eksploatacji wskutek obciążeń mechanicznych
- Niezbieżny otwór łożyska wskutek zastosowania nieprawidłowego momentu dokręcania śrub podczas montażu silnika lub nadmiernego skrzywienia kanału łożyska głównego wskutek nagrzewania podczas pracy
- Osiowe przesunięcie panewek
Środki zaradcze
W zależności od postępu zużycia możliwa jest dalsza eksploatacja łożysk ze zużytymi krawędziami. Jednakże jeżeli ten obraz uszkodzenia potęguje się już po kilku roboczogodzinach, należy przedsięwziąć odpowiednie kroki w celu znalezienia przyczyny:
- Sprawdzić prawidłową geometrię wału korbowego: wymiar, odchyłka kołowości, walcowatość, falistość, chropowatość powierzchni
- Sprawdzić prawidłowość otworu nieprzelotowego kanału łożyska: wymiar, odchyłka kołowości, walcowatość, powierzchnia
- Wyważyć wał korbowy podczas montażu i sprawdzić obciążenie wału
- Sprawdzić zbieżność gniazda łożyska głównego: podczas pracy silnika zawsze zwracać uwagę na wymagane momenty dokręcania oraz kolejność dokręcania połączeń gwintowych. W trakcie eksploatacji silnik musi być wystarczająco chłodzony, gdyż zbyt wysokie temperatury mogą prowadzić do zwichrzenia
- Przed montażem sprawdzić prostokątność powierzchni korbowodów